Chỉ sau hơn hai tháng thành lập, công ty VinSpeed – “con đẻ” của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã bất ngờ tăng vốn lên 15,000 tỷ đồng và ráo riết tuyển hàng loạt nhân sự cấp cao để triển khai hai tuyến đường sắt cao tốc đầy tham vọng: Sài Gòn–Cần Giờ và Hà Nội–Quảng Ninh.
Đáng chú ý, trong khi chưa được phê duyệt làm chủ đầu tư dự án đường sắt Bắc–Nam, VinSpeed đã mạnh dạn đề nghị chính phủ cho vay 49 tỷ USD với lãi suất 0% trong 35 năm, miễn thuế, hỗ trợ toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng và giao đất phát triển đô thị. Văn bản này ngay lập tức vấp phải phản ứng gay gắt từ dư luận, khi nhiều người mỉa mai ông Vượng là “khôn hết phần thiên hạ” và cho rằng Vingroup đang “khát vốn như con nghiện.”
Yêu sách “trên trời” của VinSpeed được đưa ra trong bối cảnh VinFast hãng xe điện cùng tập đoàn mẹ tiếp tục báo lỗ nặng, với mức thiệt hại hơn 3.2 tỷ USD năm 2024, theo Nikkei Asia. Trước đó, ông Vượng cũng thừa nhận rằng bước đi vào thị trường Mỹ là “lỗ to.”
Dù chỉ mới thành lập từ tháng Năm, VinSpeed đã nhanh chóng được truyền thông nhà nước và chính giới hậu thuẫn. Quốc Hội cũng vừa thông qua “Nghị Quyết 172,” mở đường cho các dự án đường sắt cao tốc được đầu tư theo hình thức đối tác công–tư (PPP), khiến dư luận không khỏi nghi ngờ về “đường dây ưu ái” dành riêng cho đại gia Vingroup.
Khi các dự án hạ tầng trọng điểm rơi vào tay các tập đoàn tư nhân mới lập, thiếu kinh nghiệm, nhưng lại mang gánh nặng tài chính khổng lồ, câu hỏi đặt ra là: Ai thực sự sẽ phải trả giá nếu các kế hoạch hàng chục tỷ đô này sụp đổ?
Thiện Nhân
