Ngày 19/4, BBC nêu vấn đề “Hai tàu chiến Trung Quốc thường trực ở quân cảng Ream, Việt Nam có nên lo?”
Theo đó, sự hiện diện của 2 tàu chiến Trung Quốc trong một thời gian dài, tại quân cảng Ream của Campuchia, đang làm dấy lên những câu hỏi về mức độ thường trực của lực lượng quân sự Trung Quốc tại đây.
BBC dẫn nhận định của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho rằng, đây là “dấu hiệu rõ ràng cho thấy đặc quyền tiếp cận của Trung Quốc” tới Ream.
BBC lưu ý rằng, căn cứ hải quân Ream nằm ở tỉnh Sihanoukville, bên bờ Vịnh Thái Lan.
Nơi này cách Đảo Phú Quốc khoảng 30 km và cách biên giới trên bộ giữa Việt Nam và Campuchia khoảng 90 km.
BBC dẫn Khmer Times cho biết, Dự án mở rộng Căn cứ Ream do Trung Quốc viện trợ không hoàn lại và được xúc tiến vào khoảng giữa năm 2022. Đồng thời, Trung Quốc cũng hỗ trợ xây dựng cầu cảng, nâng cấp tàu chiến, các ụ sửa chữa trong căn cứ, và bệnh viện quân – dân y của Campuchia.
Theo BBC, lần đầu tiên xuất hiện thông tin về sự hiện diện của 2 tàu hộ tống Trung Quốc tại Căn cứ Ream là vào ngày 3/12/2023, từ một bài đăng trên Facebook của Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Seiha.
Theo hình ảnh vệ tinh thương mại của Viện Nghiên cứu Minh bạch Hàng hải châu Á, các tàu chiến của Hải quân Trung Quốc đã duy trì sự hiện diện thường trực ở Ream, hơn 4 tháng qua.
Tính từ ngày 3/12/2023, có 91 ngày ảnh chụp vệ tinh khu vực này rõ nét. Trong đó, 2 tàu chiến nói trên được xác định hiện diện tại Ream tổng cộng 85 ngày, tức khoảng 93% số ngày.
Ngược lại, BBC cũng cho biết, không có tàu hải quân của bất kỳ quốc gia nào, bao gồm Campuchia, xuất hiện tại Căn cứ Ream trong các ảnh chụp vệ tinh.
Các tàu của Campuchia vẫn neo tập trung tại cầu cảng cũ và nhỏ hơn, nằm ở phía nam căn cứ.
BBC đề cập đến tuyên bố của ông Hun Sen, Thủ tướng Campuchia vào năm 2020, khẳng định, những cơ sở được nâng cấp của Căn cứ Ream sẽ mở cửa đón tiếp tất cả các lực lượng hải quân.
Tuy nhiên, vào tháng 2/2024, 2 tàu khu trục của Nhật Bản khi tới Campuchia đã được định tuyến tới Cảng tự trị Sihanoukville, thay vì Căn cứ Ream.
Vị trí neo của 2 tàu Nhật Bản khi đó chỉ cách Căn cứ Ream 15 km.
BBC nhận xét, do khoảng cách từ Ream tới các vùng lãnh thổ của Việt Nam là rất gần, nên những động tĩnh tại căn cứ này có thể khiến Việt Nam lo ngại.
BBC dẫn lời ông Hoàng Việt – giảng viên Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh, nhận định về thông tin từ các quan chức Mỹ, theo đó, Trung Quốc đang thực hiện xây dựng một căn cứ quân sự bí mật tại Ream. Ông Hoàng Việt cho rằng, nếu thông tin này là thật, thì đây “rõ ràng là mối đe dọa tới Việt Nam, toàn bộ khu vực ASEAN, và cả Mỹ”.
“Trong trường hợp xấu nhất nếu xảy ra đụng độ trên Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc, thì Trung Quốc sẽ có nhiều hướng tấn công Việt Nam.”
Đánh giá tương tự, ông Richard Fontaine – Giám đốc điều hành Trung tâm An ninh mới của Mỹ, được BBC dẫn lời, cho rằng, một căn cứ ở Campuchia sẽ cho Trung Quốc “khả năng triển khai lực lượng trong khu vực mà Trung Quốc không thể có bằng cách khác”.
“Nó gắn liền với mục tiêu của Trung Quốc về việc thiết lập hiện diện quân sự vượt trội trên khắp vành đai châu Á và Biển Đông.”
BBC cũng dẫn lời Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Kritenbrink từng cho biết, ông đã nêu ra các vấn đề liên quan đến căn cứ hải quân Ream, trong chuyến thăm Phnom Penh cuối tháng 2/2024.
BBC cho biết thêm, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia Tea Banh, vào năm 2022, từng khẳng định, nâng cấp Căn cứ Ream sẽ giúp Campuchia có khả năng xử lý các “nhiệm vụ có tính kỹ thuật phức tạp” hơn, bao gồm vận hành các “tàu hiện đại” được trang bị tên lửa.
Trong khi, BBC dẫn nguồn tin từ Nikkei Asia cho hay, Tư lệnh Căn cứ Ream là Mey Dina đã trả lời là “có”, khi được hỏi rằng, liệu binh lính Trung Quốc có đang huấn luyện hải quân Campuchia tiếp nhận các tàu chiến mới hay không.
Quang Minh – thoibao.de
