Ngày 30/1, VOA Tiếng Việt loan tin “Trung Quốc phản đối việc Mỹ thẩm vấn, trục xuất sinh viên tại cửa khẩu”.
Theo đó, Chính phủ Trung Quốc mới đây đã phản đối Hoa Kỳ về cách đối xử với những người Trung Quốc đến Mỹ du học. Phía Trung Quốc nói rằng, một số người đã bị thẩm vấn hàng giờ, bị kiểm tra thiết bị điện tử và trong một số trường hợp đã bị trục xuất cưỡng bức khỏi nước Mỹ.
VOA dẫn phát biểu của Xie Feng (Tạ Phong), Đại sứ Trung Quốc tại Washington, trong một bài đăng trên trang web của Đại sứ quán Trung Quốc, cho hay, hàng chục người Trung Quốc đã bị từ chối nhập cảnh mỗi tháng trong vài tháng qua, khi trở về trường, sau khi đi du lịch nước ngoài hoặc thăm người thân ở Trung Quốc.
“Khi họ hạ cánh xuống sân bay, điều chờ đợi họ là một cuộc thẩm vấn của nhân viên cửa khẩu kéo dài 8 tiếng đồng hồ, họ bị cấm liên lạc với cha mẹ, bị nghe những cáo buộc vô căn cứ và thậm chí họ bị buộc phải hồi hương và cấm nhập cảnh”, ông phát biểu hôm Chủ nhật 28/1, tại sự kiện về trao đổi sinh viên tại Đại sứ quán. “Điều này hoàn toàn không thể chấp nhận được.”
Theo bài đăng của Đại sứ quán, gần 290.000 sinh viên Trung Quốc đang ở Mỹ, chiếm khoảng 1/3 số sinh viên nước ngoài ở nước này. Trung Quốc có hơn 1,3 triệu sinh viên du học ở nước ngoài, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
Theo VOA, trong một tuyên bố riêng rẽ trên mạng, Đại sứ quán Trung Quốc cho biết, họ đã “giao thiệp nghiêm túc” với chính phủ Mỹ về cách đối xử với các sinh viên đến sân bay Dulles ở thủ đô Washington của Mỹ. Tuyên bố này nhắc nhở các sinh viên Trung Quốc phải thận trọng khi nhập cảnh qua sân bay này.
Không rõ, liệu phát biểu của ông Xie chỉ đề cập đến các trường hợp ở Dulles hay cả các cửa khẩu khác.
VOA cho biết, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã đưa tin về ít nhất 3 trường hợp, kể từ tháng 11/2023 tại Dulles, trong đó, sinh viên Trung Quốc bị tước thị thực du học hợp lệ, bị cấm nhập cảnh 5 năm và bị hồi hương sau nhiều giờ thẩm vấn.
Cụ thể, họ bị tra hỏi, liệu việc nghiên cứu của họ có được Chính phủ Trung Quốc tài trợ hay không, liệu họ có phải là đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc hoặc Đoàn Thanh niên thuộc Đảng này hay không, và liệu, việc nghiên cứu của họ có liên quan đến Chính phủ Trung Quốc, quân đội Trung Quốc hay các phòng thí nghiệm quan trọng của nhà nước hay không. Các sinh viên đó đang trên đường đến các nơi là Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, Đại học Yale và Đại học Maryland.
VOA dẫn truyền thông nhà nước Trung Quốc cho hay, ít nhất 8 người Trung Quốc nhập cảnh vào Mỹ với giấy tờ hợp lệ, đã bị hồi hương kể từ tháng 11/2023.
Được biết, từ lâu Mỹ đã không cấp visa cho các đảng viên Cộng sản.
Một bản tin của VOA từ tháng 10/2020 cho hay, Sở Di trú và Nhập tịch Mỹ ban hành hướng dẫn về thực thi luật nhập cư ngăn không cho các thành viên của một đảng Cộng sản hoặc của một đảng chuyên chế tương tự, được cấp quy chế thường trú nhân hoặc được nhập tịch Hoa Kỳ.
Dù thông báo này không nêu đích danh Đảng Cộng sản Trung Quốc, vốn có 90 triệu đảng viên, nhưng nó dẫn đến một khía cạnh mới trong cuộc đối đầu tiếp diễn giữa Bắc Kinh và Washington.
Tuy nhiên, tại thời điểm năm 2020, VOA cũng cho biết, quy định này chỉ nhắm vào các visa sang Mỹ định cư mà thôi, còn các loại thị thực khác như du học, du lịch hay làm việc đều được cấp bình thường cho các Đảng viên Cộng sản.
Như vậy, với diễn biến mới này, có vẻ như, Mỹ đang siết chặt hơn đối với người Trung Quốc có mối liên hệ với chính quyền của họ, có lẽ, Mỹ lo ngại về tình trạng gián điệp của Trung Quốc gia tăng chăng?
Hoàng Anh – thoibao.de
30.1.2024
