Trung Quốc vừa ngang ngược đơn phương tuyên bố lệnh cấm đánh bắt cá mùa hè ở Biển Đông.
Sở Nông nghiệp và Nông thôn tỉnh đảo Hải Nam, miền Nam Trung Quốc, ngày 30/4 cho biết, lệnh cấm đánh bắt cá hàng năm ở Biển Hoa Nam (Biển Đông) đã bắt đầu từ hôm 29/4 và kéo dài đến ngày 16/8 tới.
Phạm vi cấm đánh bắt trải dài từ vùng biển phía bắc biển Đông đến 12 độ vĩ Bắc, bao gồm cả một phần vịnh Bắc Bộ và quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Ngoài ra, còn có bãi cạn Scarborough mà Trung Quốc chiếm đóng trái phép sau cuộc đối đầu với tàu Philippines vào năm 2012.
Theo cơ quan trên, không hoạt động đánh bắt cá nào được phép ở các vùng biển thuộc thẩm quyền của Trung Quốc, ngoại trừ câu cá trong thời gian này. Tất cả các tàu đánh cá đã trở về các cảng ở đảo Hải Nam lúc 0 giờ ngày 29/4.
Theo Tân Hoa xã dẫn thông báo từ lực lượng hải cảnh Trung Quốc, 50.000 tàu cá sẽ dừng hoạt động đánh bắt trong thời gian 3 tháng rưỡi và lực lượng này sẽ thực thi lệnh cấm một cách nghiêm ngặt theo cái gọi là quy định và luật pháp liên quan.
Trong thời gian áp đặt lệnh cấm đánh bắt cá kéo dài 3 tháng rưỡi, Trung Quốc sẽ tiến hành kiểm tra an toàn ngư lưới cụ và tàu thuyền, đồng thời tập huấn về các quy định và kỹ năng liên quan cho ngư dân.
Trước đó, lực lượng Hải Cảnh và Bộ Nông Nghiệp Trung Quốc thông báo tăng cường tuần tra và giám sát kể từ ngày 01/5 nhằm bắt giữ tầu thuyền vi phạm.
Báo mạng Anh Express ngày 02/5 cho rằng với lệnh cấm đánh cá ở Biển Đông, Bắc Kinh tự cho quyền bắt giữ tàu cá Việt Nam và Philippines đánh bắt “trái phép”, trong khi hai nước Đông Nam Á này luôn bác bỏ và lên án lệnh cấm đơn phương của Trung Quốc.
Kể từ năm 1995, Trung Quốc đã thi hành lệnh cấm đánh bắt cá thường niên để bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học của đại dương khỏi nguy cơ đánh bắt quá mức. Lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông bắt đầu được áp đặt đơn phương vào năm 1999.
Mặc dù gặp phản đối gay gắt từ Việt Nam và các nước nhưng Trung Quốc không ngừng thực hiện lệnh cấm đánh bắt vào giai đoạn tháng 5 đến tháng 8 hằng năm.
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã nhiều lần liên tục phản đối và kịch liệt bác bỏ việc Trung Quốc đơn phương ra quyết định cấm đánh bắt. Quan điểm của phía Việt Nam là quy chế do chính quyền Bắc Kinh ban hành đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa. Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng xâm phạm các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam tại các vùng biển của Việt Nam.
Quan trọng hơn, nếu chiếu theo luật pháp quốc tế, trong đó bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), quy chế của Trung Quốc cũng bất hợp pháp. Quy chế này đi ngược lại với tinh thần và nội dung quy định trong Tuyên bố về cách ứng xử ở biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và ASEAN.
Thậm chí, quy chế cấm đánh bắt còn vi phạm Thỏa thuận về những Nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa nước Việt Nam và Trung Quốc (ký năm 2011).
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng trong nhiều lần phát biểu đã khẳng định: Việt Nam cho rằng những biện pháp bảo tồn các nguồn tài nguyên sinh vật cần phải được thực hiện phù hợp với những quy định của UNCLOS năm 1982, đồng thời không làm phương hại đến quyền chủ quyền, các quyền tài phán trên biển của tất cả quốc gia liên quan.
“Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các quyền hợp pháp đối với các vùng biển của Việt Nam được xác định phù hợp với UNCLOS năm 1982” – bà Hằng nhấn mạnh.
Ngày 4/5, Hội Nghề cá Việt Nam có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Ngoại giao, Ban Đối ngoại trung ương… phản đối phía Trung Quốc ban hành quy chế cấm đánh bắt cá trên biển Đông từ ngày 01/5 đến 16/8.
Tại văn bản này, Hội Nghề cá Việt Nam kịch liệt phản đối việc Trung Quốc có thông báo về quy chế cấm đánh bắt cá trên biển Đông, phạm vi cấm đánh bắt trải dài từ vùng biển phía bắc biển Đông đến 12 độ vĩ Bắc, bao gồm cả một phần vịnh Bắc bộ và quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
“Quy chế này xâm phạm chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và các vùng biển của Việt Nam, vi phạm các quyền và lợi ích pháp lý, gây cản trở sản xuất trên biển của ngư dân Việt Nam. Đồng thời vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982 và các văn bản pháp lý quốc tế liên quan” – Hội Nghề cá Việt Nam khẳng định.
“Quy chế này không có giá trị pháp lý đối với các vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Ngư dân Việt Nam hoàn toàn có quyền đánh bắt trên các vùng biển thuộc chủ quyền của mình” – Hội Nghề cá Việt Nam nhấn mạnh.
Hội đề nghị các cơ quan chức năng có biện pháp phản đối mạnh mẽ nhằm ngăn chặn, chấm dứt hành động ngang ngược của Trung Quốc. Cùng với đó, thường xuyên tăng cường lực lượng chấp pháp trên biển để hỗ trợ và bảo vệ ngư dân Việt Nam khi hoạt động trên vùng biển của Việt Nam.
Về phía Hội Nghề cá Việt Nam, hội sẽ tích cực chỉ đạo các hội thủy sản, hội nghề cá địa phương tuyên truyền cho ngư dân hiểu và chấp hành các quy định của pháp luật khi đi đánh bắt trên biển. Đồng thời kêu gọi ngư dân bình tĩnh, yên tâm bám biển, đẩy mạnh sản xuất và kiên quyết thực hiện quyền lợi chính đáng của mình, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
Việc thông báo cấm đánh bắt cá nói trên là động thái mới nhất trong chuỗi động thái khiêu khích và ngang ngược gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông.
Hồi đầu tháng 4, một tàu cá của Việt Nam đang hoạt động bình thường tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa thì bị tàu hải cảnh Trung Quốc ngăn cản và đâm chìm, khiến 8 ngư dân Việt Nam gặp nạn.
Chính quyền Trung Quốc hôm 19/4 đã công bố cái gọi là danh xưng tiêu chuẩn của 25 đảo và rạn san hô cùng 55 thực thể ở biển Đông, một ngày sau khi ngang ngược thành lập hai cơ quan hành chính nhằm kiểm soát phi pháp hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.
Trước đó, hôm 16/4, tàu khảo sát địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc đã bám theo tàu khai thác dầu West Capella của công ty dầu khí Petronas (Malaysia) hoạt động ở biển Đông.
Những hành động liên tiếp mang tính chất hung hăng thời gian gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông bị cộng đồng quốc tế chỉ trích dữ dội nhất là trong thời điểm cộng đồng quốc tế vẫn đang đối phó với đại dịch COVID-19.
Hoa Kỳ không tỏ ra khoanh tay trước những hành động lấn lướt của Trung Quốc trong khu vực, đặc biệt trong thời gian cả thế giới chống dịch COVID-19.
Bốn oanh tạc cơ B-1B cùng với 200 quân nhân từ căn cứ Không Quân Dyess ở Texas đã được điều đến căn cứ Andersen, trên đảo Guam ở Thái Bình Dương, từ ngày 01/5 và chưa rõ thời gian kết thúc. Ba chiếc B-1B bay thẳng đến căn cứ Guam, chiếc còn lại bay đến Nhật Bản tập huấn với Hải Quân của Hoa Kỳ trong khu vực.
Trong thông cáo ngày 01/5 của bộ Chỉ huy Chiến lược Mỹ (STRATCOM), nhiệm vụ của đội máy bay B-1B là hỗ trợ lực lượng tại Thái Bình Dương và đồng minh, tham gia các nhiệm vụ mang tính răn đe chiến lược, ổn định trật tự dựa trên luật lệ ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Trước đó, ngày 30/04, hai chiếc B-1B Lancer, thuộc Không đoàn Ném bom số 28 xuất phát từ căn cứ Nam Dokota (Mỹ), đã có chuyến bay diễn tập trong vòng 33 giờ với trọng tâm là Biển Đông.
Đây là lần đầu tiên oanh tạc cơ hạng nặng trở lại Guam sau khi rời khỏi căn cứ này vào giữa tháng 4/2019, kết thúc chiến dịch 6 tháng của các loại oanh tạc cơ B-52, B-1 và B-2 ở căn cứ Andersen. Loại máy bay ném bom B-1 có khả năng chở nhiều vũ khí nhiều hơn máy bay B-52, trong đó có bom dẫn đường JDAM và tên lửa hành trình chống hạm.
Trước đó, ngày 21/4, Hải quân Mỹ xác nhận đã điều hai tàu chiến ra Biển Đông, trong khi nguồn tin của Reuters nói các tàu này hoạt động gần khu vực được cho là diễn ra sự “đối đầu” giữa Trung Quốc và Malaysia.
Theo giới quan sát, đây được xem là thông điệp cảnh báo gửi đến Bắc Kinh khi tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc đã bị phát hiện đang tiến hành khảo sát gần khu vực mà tàu thăm dò của công ty dầu khí nhà nước của Malaysia Petronas đang hoạt động. Hành động của Hải Dương Địa Chất 8 giống với những gì tàu này đã làm ở vùng biển Việt Nam vào năm ngoái.
Bà Nicole Schwegman, người phát ngôn Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ, ngày 21/4 cho biết tàu tấn công đổ bộ USS America và tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill đã được triển khai ở Biển Đông.
“Thông qua sự hiện diện liên tục ở Biển Đông, chúng tôi đang nỗ lực… thúc đẩy tự do hàng hải, hàng không và nguyên tắc quốc tế vốn làm nền tảng an ninh và thịnh vượng ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương… Mỹ ủng hộ các nỗ lực của đồng minh và đối tác trong việc quyết định lợi ích kinh tế của riêng mình“, bà Schwegman viết trong một tuyên bố bằng email gửi Reuters.
Bộ Quốc phòng Australia ngày 22/4 cũng thông báo, tàu hộ vệ HMAS Parramatta của Australia cùng 3 tàu Mỹ, gồm tàu tấn công đổ bộ USS America, tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill và tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Barry đã thực hiện cuộc diễn tập chung tại Biển Đông.
Trong hai ngày 28 và 29/4, Mỹ lại tiếp tục điều động máy bay ném bom và tàu chiến hoạt động ở Biển Đông thể hiện một thông điệp mạnh mẽ nhằm thách thức các hành vi gần đây của Trung Quốc.
Hãng tin USNI dẫn thông cáo của Trung tá Reann Mommsen, phát ngôn viên Hạm đội 7 Hải quân Mỹ, cho biết tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill ngày 29/4 đã tiến hành hoạt động “tự do hàng hải” ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông. Thông cáo nêu rõ, hoạt động này “khẳng định quyền hàng hải và tự do ở quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế“. Một quan chức giấu tên của Hải quân Mỹ cho biết, tàu USS Bunker Hill đã di chuyển trong phạm vi 12 hải lý quanh Đá Ga Ven thuộc quần đảo Trường Sa.
Đây là lần thứ hai trong một tuần Hải quân Mỹ thực hiện các hoạt động tuần tra dự do hàng hải ở Biển Đông. Hôm 28/4, tàu khu trục USS Barry cũng tiến hành hoạt động tuần tra gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Đây là một chuỗi trong các hoạt động của Mỹ nhằm thể hiện cam kết trong chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Rõ ràng Trung Quốc đang thúc đẩy yêu sách phi lý ở Biển Đông lợi dụng bối cảnh các nước phải dồn lực cho cuộc chiến chống COVID-19.
Hành vi phi pháp của Trung Quốc suốt từ nhiều năm qua tại Biển Đông vốn đã liên tục bị phía Việt Nam phản đối. Hơn nữa, Trung Quốc lại tiếp tục hung hăng, đẩy mạnh hành vi ngang ngược của mình vào thời điểm các nước đang phải vật lộn với đại dịch mà ít nhất trong đó có một phần lỗi của Bắc Kinh thì lại càng chứng tỏ sự nguy hiểm và của thể chế độc tài này.
Dã tâm của Trung Quốc là ép các nước Đông Nam Á từ bỏ quyền lợi hợp pháp của mình được quy định trong Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), ép họ chia sẻ vùng đặc quyền kinh tế với Bắc Kinh. Để làm được điều này, Trung Quốc đang ra sức hợp pháp hóa việc trừng phạt các nước Đông Nam Á khi cố gắng tự khai thác tài nguyên trong vùng chủ quyền của mình.
Nhà cầm quyền Bắc Kinh sẽ khó thực hiện được âm mưu thôn tính lãnh thổ, vì Việt Nam đã hiểu bản chất của những người đồng chí ở phương Bắc, họ sẽ đấu tranh bằng mọi biện pháp, kể cả dùng lực lượng hải quân tự vệ khi bị tấn công.
Mỹ cùng các đồng minh cùng các quốc gia liên đới, cộng đồng quốc tế sẽ không để những hành vi coi thường luật pháp quốc tế tái diễn, đe dọa đến trật tự, an ninh và hòa bình thế giới.
Thu Thủy từ TpHCM – Thoibao.de (tổng hợp)
TQ „khai hỏa“ vào VN – „hiệp đấu“ bắt đầu
